Λίγα ιστορικά

Οι πρώτες ρίζες της βυζαντινής ζωγραφικής συναντώνται στους πρώτους αιώνες του χριστιανισμού στη συμβολική ζωγραφική των κατακομβών. Αυτές είναι είτε συμβολικές παραστάσεις όπως ο Ορφέας που παίζει τη λύρα του ή μεμονωμένα σύμβολα όπως ο ιχθύς, ο αμνός η  άμπελος. Με το διάταγμα των Μεδιολάνων το 313μ.Χ αρχίζει επίσημα η ανάπτυξη της βυζαντινής ζωγραφικής. Στην αρχή είχε διακοσμητικό ρόλο στο ναό και με την προτροπή των πατέρων της εκκλησίας εξελίχθηκε σε παραστάσεις από την Καινή και Παλαιά Διαθήκη.

Το 730 ξεκινά η περίοδος της εικονομαχίας κατά την οποία καταστράφηκαν πολλές εικόνες και έληξε το 845 με την ονομαζόμενη Κυριακή της ορθοδοξίας.

Μετά από τη λήξη της εικονομαχίας σημαντικότερη περίοδος της αγιογραφίας είναι αυτή της παλαιολόγιας  αναγέννησης. Κυριότερα παρακλάδια της είναι η Μακεδονική τεχνοτροπία με κυριότερο εκφραστή το Μανουήλ Πανσέληνο και η Κρητική τεχνοτροπία ή σχολή, όπως επικράτησε να ονομάζεται, με σημαντικούς εκφραστές τον Θεοφάνη τον Κρη, τον Άγγελο, το Ρίτζο, το Μιχαήλ Δαμασκηνό, τον Ιερεμία ιερέα, τον Εμμανουήλ Τζάνε και άλλους σπουδαίους αγιογράφους της εποχής.Είναι γνωστό ότι και ο Δομήνικος Θεοτοκόπυλος ξεκίνησε ως βυζαντινός αγιογράφος αφήνοντας πίσω του μερικά αριστουργήματα της βυζαντινής ορθόδοξης αγιογραφίας πριν μετοικήσει στη Βενετία και Ισπανία.

Στο τέλος του 17ου αιώνα η βυζαντινή ζωγραφική αντικαταστάθηκε από θρησκευτική ζωγραφική δυτικών επηρροών, ώσπου ο αναμορφωτής Φώτης Κόντογλου στο 2ο μισό του αιώνα μας, την ξαναέφερε στο προσκήνιο